غلطک
غلطک یا درام غالباً فلزی بوده و استفاده از آن در دستگاههای صنعتی برای به حرکت در آوردن تسمه های نقاله اجتناب ناپذیر میباشد. اجزای اصلی که در هر غلطک نقاله ای مشترک میباشد شامل بدنه غلطک، شفت سرتاسری و درپوشهای سر و ته و گاهی بلبرینگ میباشد. غلطکها از لحاظ کارکرد شامل دو نوع ثابت و هرزگرد میباشند. در غلطک ثابت شفت غلطک ثابت بوده و بصورت جداگانه با بدنه نمیچرخد به این معنا که با چرخاندن شفت بدنه غلطک نیز به گردش در می آید. در غلطک هرزگرد اما از بلبرینگ جهت جداسازی گشتاور شفت و بدنه استفاده میشود، به این صورت که شفت از دو طرف و پشت درپوش ها داخل بلبرینگ قرار میگیرد به همین خاطر با چرخش شفت و بدنه از یکدیگر مجزاست و با چرخش هر یک دیگری میتواند ثابت باشد یا در جهت مخالف بچرخد.
بطور کلی غلطکهای نوار نقاله که در هر دستگاه نقاله ای بصورت جفت میباشند در ابتدا و انتهای محور قرار میگیرند. غلطک ابتدایی محور از نوع ثابت بوده و شفت آن از یک سمت به موتور دستگاه متصل میشود، لذا با روشن شدن موتور، شفت و بدنه غلطک به گردش در آمده و از طریق نیروی اصطکاک و درگیر شدن سطح غلطک با سطح زیر تسمه نقاله، آن را به حرکت در می آورد. غلطکی دیگر مشابه غلطک ابتدایی اما از نوع هرزگرد در انتهای محور قرار دارد. غلطک هرزگرد انتهایی نیروی محرکه ای نداشته و صرفاً کار هدایت تسمه نقاله در جهت بازگشت مسیر را دارد. شفت غلطک انتهایی که پشت درپوشها در بلبرینگ قرار دارد معمولاً روی شاسی (بدنه) دستگاه بوسیله مهره بصورت ثابت نصب میشود و بدنه غلطک که با تسمه نقاله درگیر است به حرکت درآمده و با گردش آن باعث میشود نوار نقاله به سمت مسیر بازگشت حرکت کند.
مشخات سایزی غلطکها دارای استاندارد خاصی نمیباشند لذا قطر بدنه، قطر شفت، طول بدنه و شفت و دیگر مشخصات آن توسط شخص طراح دستگاه با توجه به مدل گیربکس و تسمه نقاله، نیروی وارده، میزان حجم کار دستگاه و … بدست می آید.
همچنین برای ایجاد اصطکاک بیشتر یا ایجاد کاربرد مورد نظر در سطح غلطکها در صنایع مختلف از روکش غلطک یا نوار دور غلطک نیز استفاده میشود که اطلاعات مربوطه را میتوانید با مراجعه به صفحه مربوطه زیر مجموعه ملزومات صنعتی یا کلیک بر روی نام آن در متن مشاهده بفرمایید.
رولیک
رولیک از لحاظ ظاهری کاملاً مشابه غلطک میباشد با این تفاوت که کار ساده و سبکتری نسبت به غلطک دارد. رولیکها هرزگرد بوده و بر خلاف غلطکها در میانه مسیر محور نصب میشوند و نیرویی به تسمه نقاله وارد نمیکنند و کارکرد آنها فقط روانتر کردن حرکت تسمه نقاله در طول مسیر و همچنین نگهدارنده وزن تسمه و محصولات در طول مسیر میباشند. شفت رولیکها روی شاسی دستگاه بصورت ثابت نصب شده و بدنه رولیکها با حرکت تسمه با آن درگیر شده و به گردش در می آیند و تسمه نقاله را به سمت جلو هدایت میکنند. وجود رولیکها زیر تسمه نقاله در طول مسیر بار محصولات و وزن تسمه را تحمل کرده و مانع از افتادگی و اصطلاحاً شکم دادن تسمه نقاله میشوند. قطر بدنه وشفت رولیکها بر اساس مقدار وزن محصولات و تسمه نقاله استفاده میشوند که معمولاً قطری بین 5 سانتیمتر برای دستگاههای سبک و گاهاً تا 13 سانتیمتر یا بیشتر برای دستگاههای سنگینتر میباشد.